3 lý do học tiếng Anh không hiệu quả mà bạn nên biết

Bài viết này giúp bạn làm rõ lại tư duy, phương pháp và cách duy trì động lực tự học tiếng Anh để biến ngoại ngữ này thành ngôn ngữ giao tiếp và viết lách tự nhiên hằng ngày. Cùng mình bước vào hành trình “yêu lại từ đầu” tiếng Anh, bạn nhé!

Lưu ý: Bài rất dài nên hãy kiên nhẫn ghi chú lại những điều phù hợp với bạn nhé.

Nếu bạn nghĩ đây là một bài chia sẻ của một chuyên gia ngành ngôn ngữ hay một người trẻ xuất sắc về ngoại ngữ thì “chị ong nâu nâu nâu nâuuuuuu”. Mình chỉ là một cô gái tóc xù 27 tuổi chia sẻ kinh nghiệm tự học và biến tiếng Anh trở thành ngôn ngữ giao tiếp và viết lách tự nhiên, vì mình đã từng giống con cá giãy đành đạch khi thiếu động lực học tiếng Anh và rồi kiên trì từng chút yêu lại từ đầu với ngoại ngữ này suốt những năm tháng đầu của thanh xuân.

Bài viết này dành cho ai:

• Những bạn đang ‘bò lê lết’ trên hành trình chinh phục tiếng Anh
• Những bạn đang bắt đầu học tiếng Anh hay đã biết kiến thức cơ bản
• Những bạn đang muốn nâng cao trình độ tiếng Anh từ tà tà lên khá, từ khá lên giỏi,
• Những bạn đang trong quá trình ‘dùi mài kinh sử’ để đi thi nhưng không gấp gáp

Kể bạn nghe một kỷ niệm ‘không muốn nhớ’ của mình vào 4 năm trước, một chú người nước ngoài lại gần hỏi mình khi mình đứng đợi xe buýt về nhà: “Are you Vietnamese? I want to ask something”, mình lúng túng, bấn loạn không nghe nổi chú hỏi gì, run rẩy và vụt ra câu trả lời “No” và vờ quay sang chỗ khác. Ông thank you rồi đi, còn mình đứng đó đơ một lúc, buồn rười rượi, không phải mình không hiểu mà vì mình sợ nói sai nếu chú ấy hỏi thêm.

Có cô bạn mình cứ mỗi lần có việc gì cần viết email tiếng Anh cho khách nước ngoài thì sẽ rối tung lên tìm mình nhờ giúp. Cổ lâu lâu mới dùng tiếng Anh, nhưng lúc cần thì lại thấy áp lực kinh khủng. Muốn học tiếng Anh nhưng rồi vì bận rộn và thiếu động lực nên cổ cũng từ bỏ ý định.

Hơn 12 năm tiếp xúc với môn ngoại ngữ này, nhưng đến tận 3 năm về trước (2018) mình mới bắt đầu bước vào hành trình ‘tầm sư học đạo’ thật sự để giờ đây, mình dùng kỹ năng nói và viết tiếng Anh mỗi ngày rất nhẹ nhàng. Qua trải nghiệm, mình nhận ra có 3 lý do chính làm chúng ta học tiếng Anh không hiệu quả, mà ít ai nói.

Tư duy học tiếng Anh chưa phù hợp

Khách quan mà nói, mỗi người đều có tư duy khác nhau về học ngoại ngữ nói riêng và học bất cứ lĩnh vực nào khác nói chung. Và trong khuôn khổ bài viết này, mình sẽ khai thác góc độ về mục tiêu học tập để giúp bạn lựa chọn tư duy học tiếng Anh hiệu quả. Khi có mục tiêu học rõ ràng, bạn đã ‘tiêm’ vào tâm trí một phần động lực để học tập rồi đấy, phần còn lại là hãy chọn một tư duy phù hợp để bắt đầu ‘ra trận’.

• Nếu học để lấy các chứng chỉ trong một thời gian ngắn, hãy nắm rõ yêu cầu của đề thi và cách thức làm bài thi, bởi ‘Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng’ mà lị!. Đối với các bạn đã có nền tảng tiếng Anh tốt và trình độ khá trở lên, lấy chứng chỉ bằng cấp là việc nằm trong lòng bàn tay. Mình có cô bạn suốt 2 tháng hè ngày nào cũng ‘khăn gói, cơm nước’ lên thư viện Thành phố ôn luyện, và đạt Ielts 6.0. Mình nể sự kiên trì của cổ. Còn đối với các bạn mới bắt đầu hoặc mất gốc mà phải lấy bằng gấp, chắc chỉ có cách là bạn tham gia ngay và luôn một lớp luyện thi cấp tốc nào đó. Và đừng lấy làm thất vọng nếu sau đó bạn không còn gì trong đầu, vì đó là chuyện đương nhiên. Có sao đâu, bạn có cả hành trình dài phía trước để chinh phục tiếng Anh mà nhỉ?
• Nếu học ngoại ngữ để phát triển bản thân, vậy thì hãy học cho THẬT NGẦU và THẬT ĐÃ với tư duy hãy học tiếng Anh từ mọi thứ và học mọi thứ bằng tiếng Anh. Ngôn ngữ với mình là một môn ‘nghệ thuật’ truyền tải kiến thức và vẻ đẹp của cuộc sống. Và mỗi người là mỗi cá thể cảm thụ nhân sinh khác nhau và lựa chọn lĩnh vực mình theo đuổi khác nhau. Thay vì ôm những quyển sách giáo khoa hay học theo những kiến thức mà nhiều người gợi ý, hãy dành chút thời gian LẮNG NGHE và THẤU HIỂU nguyện vọng của bạn rồi tìm tòi học hỏi những điều đó từ NGUỒN TÀI NGUYÊN BẰNG TIẾNG ANH!  

Vậy, muốn biết ‘mọi thứ’ ở đây là cái gì, hãy trả lời 5 câu hỏi này trước khi tự học tiếng Anh, chắc chắn bạn sẽ muốn yêu lại tiếng Anh ngay cho mà xem!

Bạn có thể tham khảo cách học tư vựng sao cho ngầu thì hãy đọc thêm chia sẻ của mình tại đây nhé, sẽ rất thú vị đấy!

• Nếu vừa học thi (không quá gấp), vừa muốn trau dồi ngoại ngữ, thì đòi hỏi bạn phải có tư duy của cả hai. Việc còn lại là bạn phân bổ thời gian sao cho phù hợp với điều kiện cá nhân rồi chiến đấu thôi. Hãy học kiến thức ngay trong đề thi và hãy luyện thi ngay trong những nguồn kiến thức bên ngoài.
• Nếu thấy ai cũng học nên học cho bằng bạn bằng bè, vậy thì chọn tư duy nào cũng được! Ca này dễ hehe!

Cách đặt mục tiêu như thế nào?

Mình áp dụng phương pháp SMART goal, càng rõ ràng cụ thể càng dễ thực hiện bạn nha. Nếu bạn chưa biết về phương pháp này thì có thể tìm hiểu tại link tiếng Anh hoặc tiếng Việt này (nội dung khá chi tiết và dễ hiểu). Nhớ áp dụng nha!

Trong mỗi giai đoạn cuộc sống, chúng ta sẽ có mục tiêu khác nhau và vì thế nên tư duy làm việc và học tập cũng khác. Ví dụ ở bản thân mình:

• 3 năm trước: Mình vừa có mục tiêu lấy bằng Academic Ielts 7.0 overall và không band nào dưới 6.5, vừa muốn phát triển bản thân trong vòng 1 năm. Mình đạt kết quả vừa khít mục tiêu và học đủ thứ kiến thức mới bằng tiếng An.

• Khoảng 1 năm nay: Mình chỉ tập trung trau dồi bản thân là chính, tiếng Anh trở thành “người yêu gặp mặt nhau mỗi ngày”. Mình đã học đủ thứ bằng tiếng Anh, từ làm blog, quản lý thời gian, đến nâng cao kỹ năng giao tiếp và trau dồi kỹ năng làm Marketing truyền thông.

Vạch ra mục tiêu và tư duy tự học tiếng Anh không chỉ là nghĩ trong đầu mà hãy viết ra trên giấy thật to rõ hoặc ghi chú trong điện thoại để nhắc nhớ hoài nha. Tình yêu to bự mà, phải luôn ghi nhớ mỗi ngày. Bạn cũng có thể chia sẻ trong group Facebook “Bí quyết học tiếng Anh từ cuộc sống” mình tự lập ra để học THẬT cùng nhau mỗi ngày. Đừng ngại đăng lên, vì đăng một cái mà không làm thì quê lắm, nên phải làm thôi 😅!

Lựa chọn phương pháp học tiếng Anh chưa phù hợp

Tư duy giống như chiến lược đánh địch, còn phương pháp được ví như vũ khí giúp bạn ra trận vậy. Nếu không cầm đúng vũ khí phù hợp, bạn có thể bị đuối sức hoặc không khai thác được hết tiềm năng bên trong mình để quy phục kẻ thù.

Nói thì dễ, nhưng để tìm ra phương pháp học tiếng Anh nào là ‘chân ái’ dành cho mình thì thật không dễ tí nào. Bạn cần đủ bình tĩnh để trải nghiệm vài cách khác nhau và luyện tập đủ nhiều trước khi quyết định tiếp tục học theo hay tìm đến phương pháp khác.

Nhờ bác Gồ bụng bự, bạn có thể tìm thấy vô vàn những phương pháp tự học tiếng Anh từ thông tin trên phương tiện truyền thông đại chúng, từ kinh nghiệm của người đi trước; rồi qua sách báo, qua những trung tâm dạy kèm. Sau đây, mình xin chia sẻ phương pháp chinh phục tiếng Anh của bản thân dựa trên tư duy ở phần 1 nhé!

Với mục tiêu lấy bằng Academic Ielts 7.0 overall và không band nào dưới 6.5, vừa muốn phát triển bản thân trong vòng 1 năm, tư duy của mình bao gồm nắm rõ yêu cầu của đề thi và cách thức làm bài thi; và học tiếng Anh từ mọi thứ và học mọi thứ bằng tiếng Anh, với một số phương pháp sau:

• Mình tự ôn reading và listening; và tham gia một lớp luyện kỹ năng speaking và writing để nắm chắt cách thức và yêu cầu của kỳ thi,
• Nắm thật chắc các ngữ pháp phổ biến (hiện tại đơn, hiện tại tiếp diễn, quá khứ đơn, tương lai đơn, hiện tại hoàn thành và cấu trúc câu cơ bản); ôn lại phần phát âm chuẩn theo bảng IPA.
• Phương pháp “chém gió”, nghĩa là cách mình luyện chõ não nhạy với ý tưởng, (cập nhật sau)
• Phương pháp “xào nấu món ăn” như paraphrase, học theo cụm từ, mix & match theo topic, collocation… (cập nhật sau)
• Phương pháp học thuộc lòng: đây là phương pháp chứ không phải học vẹt như nhiều người nghĩ. Nó vi diệu hơn bạn tưởng nhiều đấy! (cập nhật sau).
• Mình trả lời 5 câu hỏi này để lựa chọn thứ mình thật sự muốn học để trau dồi mọi thứ bằng tiếng Anh, trong đó có học qua review phim (cả bài báo và video), trau dồi kiến thức về communication skills, tìm hiểu về nhạc cổ điển, nâng cao kiến thức chuyên ngành Marketing và Communications, vân vân mây mây. TẤT CẢ ĐỀU HỌC BẰNG TIẾNG ANH. Còn đây là cách học từ vựng cực hiệu quả mình áp dụng, bạn tham khảo thêm!

Phương pháp hiện tại bạn đang học là gì, đừng ngại bình luận phía dưới hoặc trong group này để mình hiểu và góp ý thêm nhé!

Động lực không đủ lớn để vượt qua sự lười biếng của bản thân và GIẢI PHÁP

Biết mình học vì mục đích gì, biết luôn phương pháp rồi, nhưng lại không cố gắng luyện tập đều đặn thì mọi thứ cũng ngã về KHÔNG. Mình của quá khứ là vậy đó!

Bởi, liệu bạn có vượt qua những bộn bề của cuộc sống để dành chút thời gian học mỗi ngày?

Liệu bạn có chấp nhận tránh xa chiếc điện thoại smartphone với biết bao điều giải trí thú vị, những thông báo hấp dẫn, hay chiếc giường ấm để học tiếng Anh, thứ mà chỉ có thể chinh phục trong thời gian dài và đều đặn?

Nói thật, bạn cần một động lực cực kỳ lớn, hãy tự tạo MỘT ÁP LỰC THẬT LỚN cho chính mình.

Bạn hay phàn nàn “mình không có động lực học”, thật ra, động lực là do bạn tự tạo!

Bạn hay phàn nàn “không có môi trường để luyện tập mỗi ngày”, thật ra, môi trường là nơi bạn có thể hoàn toàn tự tạo ra hoặc có sẵn để bạn tìm tới.

Hãy chọn điều gì đó làm bạn sợ nhất: sợ tốn tiền, sợ thi rớt, sợ bị chê, sợ thất hứa với bản thân… Ví dụ về câu chuyện của mình luôn cho trực quan sinh động nhé: 4 việc mình đã và đang làm để thúc đẩy, không phải nói là ‘ép buộc’ bản thân để rèn tiếng Anh mỗi ngày.

• Nộp tiền phí thi Ielts: mặc dù mình phải dời thi tận 2 lần vì không thể vượt qua được nỗi sợ của bản thân (Thật, mình sợ đi thi vô cùng, vì mình sợ đối mặt với thất bại). Điều này nhắc nhở mình về deadline, ‘đá đít’ mình dậy mỗi khi mình lười biếng. Thi không đạt là mất tông 5 triệu, thế là phải học thôi.
• Tự lập một kênh Instagram content tiếng Anh để chia sẻ những tấm hình mình chụp, vừa rèn luyện kỹ năng viết tiếng Anh, vừa luyện tư duy ý tưởng cho một trải nghiệm mới. Mỗi tuần mình tự đặt kế hoạch đăng 3-4 bài post, để duy trì và áp dụng những cụm từ hay. Ngoài ra, mình cũng tập viết vài bài báo bằng tiếng Anh, hoặc dịch bài viết tiếng Việt sang tiếng Anh, xem thêm ở đây nhé!
• Đi dạy kèm tiếng Anh (sau khi mình thi Ielts): vì sợ quên kiến thức cũng như muốn trau dồi thêm, mình quyết định tự mở lớp nhỏ kèm tiếng Anh cho các bạn sinh viên và người đi làm. Việc dạy giúp mình củng cố kiến thức, học hỏi từ người khác, chia sẻ kiến thức khắp nơi, quan sát và thấu cảm với bạn bè xung quanh nhiều hơn.
• Lập một Facebook group để cùng nhau HỌC THẬT (như đã giới thiệu ở trên) để hỗ trợ thêm những bạn trẻ và cùng nhau luyện tập mỗi ngày. Nếu bạn tham gia thì đừng quên trả lời câu hỏi để mình hiểu được những khó khăn của bạn nhé.

Chinh phục tiếng Anh là hành trình dài, vì thế mà khi kiên nhẫn đọc một bài viết dài như thế này, mình hiểu rằng bạn đã nỗ lực và khao khát việc trau dồi bản thân đến mức nào.

“Có điều gì sao không nói cùng anh là lá la”… có gì cần hay thắc mắc thì đừng ngại liên hệ mình nhé, những chia sẻ cỏn con của mình thôi nhưng có thể sẽ giúp bạn nhiều đấy! Ngại sẽ hại bao tử à nghen 🥰🥰.